Tokoh Dan Kepakaran

JABIR IBN HAYYAN (705-803 Masihi)

Pengenalan

Beliau ialah Abu Musa Al Asadi  Al Tusi dan dikenali juga dengan gelaran Al Harani. Lahir dan wafat di Kufah, Iraq. Merupakan seorang ahli falsafah dan kimia tua. Beliau hidup di zaman Khlifah Haru Al Rasyid dan digelar Bapa Kimia Dunia, mahaguru kimia Arab dan Bapa Kimia.

Bidang kimia yang di pelopori orang Islam mencapai kemuncaknya dengan cepat dalam abad ke-8 dengan kemunculan Jabir Ibn Hayyan. Beliau menghasilkan banyak penulisan yang kemudiannya ditambah lagi oleh penuntut-penuntutnya yang menulis mengikut doktrin Jabir. Himpunan hasil penulisan ini dikenali sebagai “Korpus Jabir”.

Sumbangan

Jabir Ibn Hayyan telah menyumbang kepada proses menyediakan pelapisan bahan antiair pada pakaian serta campuran bahan cat dan gris.

Beliau juga mengembangkan teknik peleburan emas dengan menggunakan bahan aqua. Idea eksperimen Jabir sekarang menjadi dasar untuk mengklasifikasikan unsur kimia terutama pada bahan logam, dan penghuraian bahan kimia.

Beliau mengemukakan kaedah percubaan sains. Antaranya kaedah sejatan, penyulingan, pemejalwapan, penghabluran, kaedah oksid logam bakar, percantuman dan turunan. Jabir orang pertama yang mencipta asid galian seperti HNO3, H2SO4 dan lain-lain

Beliau telah dapat menganalisa asid nitrik daan acetik yang tulin.

Penulisan

Jabir cukup terkenal hasil penulisan yang melebihi daripada seratus risalah dan diabadikan sehingga kini. Ada 22 risalah yang antaranya berkaitan dengan alkimia antaranya:

1.      Kitab Al-Kimya

Ø  Kitab ini telah diterjemahkan dan diterbitkan oleh orang Inggeris, Robert Chester pada 1444, dengan judul The Book of the Composition of Alchemy.

2.      Kitab Al-Sab’een

Ø  Kitab ini telah diterjemahkan  oleh Gerard dari Cremona sementara Berthelot pula menterjemahkan beberapa buku beliau antaranya dikenali dalam judul Book of Estern Mercury.

Ø  Pada 1678, seorang berbangsa Inggeris iaitu Richard Russel mengalih bahasa karya Jabir yang lain dengan judul “Sum of Perfection”. Berbeza dengan pengarang sebelumnya, Richard adalah orang yang pertama kali menyebut Jabir sebagai Geber dan memuji ilmuan itu sebagai seorang pendeta Arab dan ahli falsafah. Buku Richard kemudiannya menjadi sangat popular di Eropah selama beberapa abad dan telah memberi impak yang besar kepada evolusi ilmu kimia moden.

AL JAHIZ (164-255H / 780-868M)

Pengenalan

Beliau ialah Abu Osman Amru b. Bahr yang bergelar Al Jahiz (besar) kerana matanya yang besar, lahir, membesar dan meninggal di Basrah Iraq.

Al-Jahiz ialah ahli zoologi Isalm yang pertama. Pada awal zaman peloporan sains zoologi dan antropologi, Al-Jahiz telah menemui kesan alam sekitar terhadap kehidupan haiwan dan juga memerhati perubahan spesies haiwan berdasarkan beberapa faktor.

Sumbangan dan Penulisan

Diriwayatkan beliau telah menghasilakn 350 buah buku di dalam berbagai bidang seperti biologi kehaiwanan, tumbuhan, serangga, antropologi, ilmu ekonomi, perdagangan dan geografi.

Dalam bidang botani beliau telah menulis buku “ Al Zar’u wa al Nakhl” dan “Al Ma’adin”. Perbahasan buku ini selain menerangkan keadaan tumbuhan, ianya juga menyentuh masalah tanah dan serangga.

Beliau telah mengkaji lebih 350 jenis haiwan dan telah membahagikan haiwan kepada jenis terbang, berenang dan berjalan. Haiwan yang berjalan dipecahkan pula kepada haiwan bertutur seperti manusia dan haiwan mendatang seperti binatang buas, liar dan serangga.

Beliau merupakan penulis buku “The Book of Animals” atau kitab al Haiwan (Buku Tentang Haiwan). Kitab ini menyentuh tentang psikologi haiwan, perasingan antara haiwan-haiwan untuk kehidupan dan adaptasi kepada alam sekitar.

Satu lagi karya beliau ialah “Al Qaul fi al Baghal” yang membicarakan tentang asal keldai, sifat dan kehidupannya.

IBN AL-BAITAR

Pengenalan

Beliau ialah Abu Muhammad Abdallah Ibn Ahmad al-Baitar. Beliau merupakan seorang ahli botani dan farmasi yang terkenal pada kurun pertengahan.

Beliau lebih dikenali sebagai Ibn Al-Baitar, beliau dilahirkan di sebuah kota dikenali Malaqa atau Malaga di Sepanyol pada akhir kurun ke-12. Beliau belajar ilmu botani daripada Abu al-Abbas al-Nabati.

Sumbangan dan Penulisan

Sumbangan utama In Baitar ialah Kitab “al-Jami fi al-Adwiya al- Mufrada” yang merupakan salah sebuah kompilasi botani yang terhebat mengenai tumbuh-tumbuhan perubatan.

Beliau telah menyusun sebuah buku yang meyenaraikan 1,400 jenis dadah yang diproses daripada binatang, tumbuh-tumbuhan dan bahan galian.

Karyanya “al-Mughni fi al-Mufradah” paling berpengaruh di bidang farmakologi. Sebahagian karya ini diterjemahkan ke dalam bahasa Latin, Perancis dan Jerman.

Pada tahun 1219, beliau meninggalkan Sepanyol untuk menjalankan kerja-kerja mengumpul tumbuh-tumbuhan menerusi pengembaraan di bahagian utara susur pantai benua Afrika. Pengembaraan itu menjangkau sehingga ke benua Asia Kecil. Cara beliau mengembara sama ada di darat atau laut tidak diketahui sehingga hari ini. Bagaimanapun anata tempat-tempat yang beliau singgah dan lawati ialah Bugia, Qastantunia (Constantinople), Tunis, Tripoli, Barqa and Adalia.